စိန္ေကာင္း၀ယ္ဖို ့ အေရးပါတဲ့ အခ်က္ေလးခ်က္ရိွပါတယ္..အဂၤလိပ္လို အတိုေကာက္ကေတာ့ မွတ္သားဖို ့လြယ္တဲ့
(4 C ) လို ့ေခၚတဲ့ စီေလးလံုးပါ…။
စိန္ေတြရဲ ့တန္ဖိုးအဆင့္ကို ဒီဇယားေလးထဲမွာသတ္မွတ္ေပးထားပါတယ္။
(၁) Carat လို ့ေခၚၾကတဲ့ စိန္ရဲ ့အေလးခ်ိန္ (Weight) အရြယ္အစားပါ
စိန္မွာ အရပ္စကားနဲ ့ေျပာလွ်င္ တစ္လံုးစီး၊ ႏွစ္လံုးစီး၊ သံုးလံုးစီး အစရိွသျဖင့္ အေလးခ်ိန္ေပၚမူတည္ၿပီး စိန္ တစ္ပြင့္ သို ့မဟုတ္ စိန္ေတြရဲ ့ကာရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး တန္ဖိုးသင့္ၾကပါတယ္။ စိန္တစ္ပြင့္အရြယ္က ခုႏွစ္လံုးစီးဆိုလွ်င္ ေစ်းခ်ဳိၿပီး တစ္လံုးစီးဆိုလွ်င္ သူ ့ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ေစ်းႀကီးေနေတာ့သည္။ သို ့ေပမယ့္ စိန္ေစ်းကို အရြယ္အစား (C) တစ္မ်ိဳးတည္းျဖင့္လည္း ဆံုးျဖတ္လို ့မရပါ။ စိန္ပြင့္ကသာ အရြယ္အစားႀကီးေပမယ့္ အျပစ္အနာအဆာပါၿပီး ေသြးပံုေသြးနည္းကလည္း မေကာင္းဘဲ အေရာင္၀ါတဲ့ စိန္မ်ိဳးဆိုလွ်င္ေတာ့ ေစ်းခ်ိဳေပလိမ့္မည္။ C ေလးမ်ိဳးတုိ ့နဲ ့ဆံုးျဖတ္မွသာလွ်င္ စိန္တန္ဖိုး တစ္စံုတရာ ေပၚလြင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
(၂) Clarity ဆိုတဲ့ စိန္ရဲ ့သန္ ့ရွင္းမႈ…
( ဒီေနရာ မွာ အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္က သာမန္မ်က္စိနဲ ့မျမင္ႏိုင္တဲ့ စိန္ရဲ ့အျပစ္အနာအဆာေတြပါပဲ… စိန္တစ္ပြင့္ကို ရုတ္တရက္ၾကည့္လိုက္ရင္ ၿပိဳးၿပိဳးျပက္ျပက္အေရာင္ေတြက အရမ္းေတာက္ၿပီး
ျဖဴျဖဴေဖြးေဖြးနဲ ့သိပ္ကိုလွလုိ ့ အျပစ္အနာအဆာ သိပ္ကင္းတယ္လို ့ မထင္လိုက္ပါနဲ ့..။ မွန္ဘီလူးနဲ ့တင္ေတာင္ မဟုတ္၊ စိန္ၾကည့္တဲ့ Microscope ေခၚတဲ့ အႏုစိတ္မွန္ဘီလူးနဲ ့ အေသးစိတ္ ေသခ်ာၾကည့္ေတာ့မွ စိန္ေတြမွာ အက္ရာ ပါ မပါ၊ အစက္ အေျပာက္ ရိွမရိွ ျမင္ေတြ ့ႏိုင္လို ့ပါ။ လူေတြမွာ အျပစ္အနာအဆာ ကင္းတဲ့လူရွားသလုိ စိန္ေတြမွာလည္း အစက္အေျပာက္ အျပစ္အနာ အနည္းအမ်ား ရိွတက္ၾကပါတယ္။
စိန္မွာအျပစ္အနာပါ မပါ အစက္အေျပာက္ ဘယ္ေလာက္ဆိုတာ သတ္မွတ္ထားတာကို ဒီပံုေလးမွာ ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။
စိန္တစ္ပြင့္ဟာ အျပစ္အနာနည္းေလ ေသးေလ သူ ့တန္ဖိုးဟာ ႀကီးေလ ပါပဲ။
တန္ဖိုးႀကီး စိန္ပြင့္မ်ားကို ၀ယ္ယူမည့္သူတစ္ေယာက္ဟာ နားလည္တက္ကၽြမ္းတဲ့သူနဲ ့ျပဖို ့လိုအပ္တာ အမွန္ပါ။
(၃) Color လို ့ေခၚေ၀ၚတဲ့ စိန္ရဲ ့အေရာင္အဆင္း
စိန္နဲ ့ပက္သက္လာလွ်င္ အေရာင္မွာလည္း မပါမျဖစ္ အေရးပါေနျပန္သည္။ ကၽြန္မငယ္ငယ္တုန္းက ကေလးအေတြးမ်ိဳးဆိုလွ်င္ စိန္က အျဖဴေရာင္ပဲ ၊ ဘာအေရာင္မွ မရိွဘူး ဟု အလြယ္တကူ မွတ္လိုက္ရံုျဖင့္ ရႏိုင္ေသာ္လည္း တကယ္တမ္းေတာ့ စိန္မွာ အျဖဴေရာင္သန္းေနရံုနဲ ့ ျဖဴသည္ဟု မယူဆႏိုင္၊ စိန္ေတြရဲ ့အေရာင္ကို ေသခ်ာစမ္းသပ္ၿပီး အေရာင္ကို ခဲြျခားၾကည့္လိုက္ပါက သဘာ၀အတိုင္း အေရာင္မဲ ့(သို ့) အျဖဴေရာင္ မွ အ၀ါေရာင္ေဖ်ာ့အထိ ရိွတက္ေလသည္။ စိန္ေတြမွာ အေရာင္အားျဖင့္ ပယင္းေရာင္၊ အစိမ္းေရာင္၊ အျပာေရာင္ အစရွိသျဖင့္အေရာင္မ်ိဳးစံုရိွတဲ့ စိန္ေတြလည္း ရိွပါတယ္။
အဲသည္လို ရွားပါးတဲ့အေရာင္ရိွလို ့ ဆန္းၾကယ္မႈတစ္ရပ္အေနျဖင့္ လူေတြက ေစ်းႀကီးေပး ၀ယ္တက္ၾကပါတယ္။
စိန္ေတြထဲမွာ Colorless လို ့ေခၚတဲ့ ျဖဴဆြတ္ အေရာင္ရိွတဲ့ စိန္ဟာ တန္ဖိုး အႀကီးဆံုးပါပဲ ။ စိန္ရဲ ့အေရာင္ကို ရည္ညႊန္းတဲ့ေနရာမွာ
ABC ကေန မစဘဲ D ကေနစၿပီး D,E,F ကေန S-Z ဆိုၿပီး ခဲြျခားထားပါတယ္။
D,E,F အဆင့္ေတြမွာ အေရာင္မဲ့စိန္လို ့သတ္မွတ္ထားၿပီး O,P,Q,R အဆင့္ေတြက အေရာင္သန္းတဲ့ စိန္ အျဖစ္ ေဖာ္ျပပါတယ္။ X,Y,Z+ ဘက္ေရာက္ရင္ေတာ့ အေရာင္ရိွတဲ့ စိန္ျဖစ္သြားပါၿပီ ဟု ဆိုၾကပါတယ္။
(၄) Cut ဟုေခၚေသာ စိန္ေသြးပံုေသြးနည္း
စိန္ေတြရဲ ့အလွကို ေပၚထြက္လာေအာင္ လုပ္ႏိုင္တဲ့ အရာတစ္ခုကေတာ့ စိန္ေသြးပံုေသြးနည္းပါ။ ေရွးစိန္ေတြဆိုရင္ သိပ္အေရာင္မထြက္ဘဲ ခပ္တံုးတံုးႀကီးျဖစ္ေနျခင္းမွာ စိန္ေသြးပံုေသြးနည္းမ်ား ကြာျခားေနသလားဟု ထင္မွတ္မိသည္။ စိန္ေတြကို ၾကည့္လိုက္လွ်င္ မွန္ကြက္ဟု ေခၚေသာ (Table facet) ေတြကလည္း အမ်ားႀကီး၊ စိန္ပြင့္ရဲ ့ပယ္ (Crown) ႏွင့္ ခၽြန္း (Pavilion) တို ့ကလည္း အခ်ိဳးအစား တိက်မွန္ကန္ဖို ့လိုအပ္ပါေသးတယ္။ စိန္ကို အခ်ိဳးက်က်ေသြးႏိုင္ဖို ့ကၽြမ္းက်င္တဲ့ စိန္ေသြးဆရာ လိုအပ္ပါတယ္။
‘S ကေတာ့ Shape ဆိုတဲ့ စိန္ရဲ ့ ပံုပန္းသ႑န္ျဖစ္တဲ့အတြက္ Cut ထဲမွာ ပါ ပါတယ္။
အေရးႀကီးတဲ့ စီေလးမ်ိဳးၿပီးရင္ေတာ့ အလြယ္တကူမွတ္သားႏိုင္တဲ့ S ကေတာ့ (Shape ) ဆိုတဲ့ စိန္ရဲ ့ ပံုပန္းသ႑န္ပါ။ စိန္ကိုေသြးတဲ့ေနရာမွာ အရြယ္ပံုစံလိုက္ၿပီးေျပာင္းလဲႏိုင္တဲ့ အ၀ိုင္းပံုစံ၊ ဘဲဥပံုစံ၊ ေလးေထာင့္ပံုစံ၊ မိုးစက္ပံုစံ၊ အသဲပံုသ႑န္ စသည့္ျဖင့္ စိန္ရဲ ့ ပံုပန္းသ႑န္ေတြ ကဲြျပားႏိုင္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အ၀ိုင္းပံုစံသာ ေသြးေလ့ရိွပါတယ္။
၀ယ္ယူမယ့္ စိန္ပြင့္ႀကီးေလ တန္ဖိုးမ်ားေလ ျဖစ္သလို ေသခ်ာစမ္းစစ္ၾကည့္ရမည့္ အခ်က္ေတြကလည္း မ်ားပါတယ္။ စိန္ေကာင္းတစ္ပြင့္တန္ဖိုးကို ကၽြမ္းက်င္သူေတြနဲ ့ တန္ဖိုးျဖတ္စစ္ေဆးၾကည့္မွသာ ပိုၿပီး ထိေရာက္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေစ်းကြက္ထဲမွာ အရည္အေသြးသတ္မွတ္ၿပီးသား (Certificate) လက္မွတ္ပါတဲ့ စိန္ေတြရဲ ့တန္ဖိုးဟာ ႀကီးျမင့္ေနေတာ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ျမေလးသွ်င္
ကိုးကား ။ ။ ေမာင္၀င္းျမတ္ – ရတနာျမတ္ရႈ
