အေရးႀကီးတဲ့ Cultural ျပသာနာ


                  ဒီေန ့Online စာအုပ္ေတြ ၀င္ေမႊၾကည့္ေတာ့  Cultural Encyclopedia of the Body [Two Volumes] ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကိုေတြ ့ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္နဲ ့ပက္သက္တဲ့ Cultural စာအုပ္ေလးပါ။       
                 Online စာအုပ္ေတြက အမ်ားႀကီးပါ။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီစာအုပ္မွာ ဒီပေဒါင္းပံုနဲ ့ဆိုေတာ့ ျမန္မာ Cultures အေၾကာင္းပါမယ္ဆိုၿပီး ေတာ္ေတာ္စိတ္၀င္စားသြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာအုပ္ေလးကုိ မရမက Download ဆဲြလိုက္ၿပီး ျမန္မာအေၾကာင္းဘယ္လိုေရးထားတယ္ ဆိုတာ ဖက္ခ်င္လို ့ေသခ်ာ လိုက္ရွာၾကည့္ပါတယ္။

                 Neck rings ဆိုတဲ့ လည္ပင္းကြင္းဆဲြထားတဲ့ အေၾကာင္းေရးထားတဲ့ Page ေလးထဲေရာက္ေတာ့ ပံုေလးနဲ ့ေတြ ့ပါၿပီ… အဲ…. ေအာက္ကစာေၾကာင္းကို ဖတ္ၾကည့္ေတာ့မွ ရင္ကဲြရေတာ့တာ….စာထဲမွာေလ
( Brass neck rings worn in the traditional style of the Padaung tribe of northern Thailand. Courtesy of Corbis.) တဲ့။ ျမန္မာဆိုတဲ့ စာေၾကာင္းလံုး၀မပါဘူး .ပေဒါင္းဆိုတဲ့စာပါၿပီး ထိုင္းေျမာက္ပိုင္းက အမ်ိဴးအႏြယ္စု ပံုစံေရးထားတာ ေတြ ့ရပါတယ္.
                 အျပည့္အစံုေရးထားတဲ့အထဲမွာ ကယန္း (ခ) ပေဒါင္း မ်ိဳးႏြယ္စု ေတြဟာ မူလက ဗမာလို ့ေခၚတဲ့ ျမန္မာျပည္က ျဖစ္ၿပီး ဆက္ေရးမထြက္ေတာ့ဘူး……..သွ်င္လည္း ႏွာေစးလိုက္ဦးမွ အဂၤလိပ္လိုပဲ ဖတ္ေပးၾကလိုက္ေတာ့ေနာ္…… သူ ့မူရင္းစာထဲက ကူးထားတာ….

                 {The Karen or Padaung tribe lives today in the Mae Hong Son area of northwest Thailand. The term ‘‘Padaung,’’ or ‘‘long necks,’’ refers to their elongated necks due to the multiple brass rings they wear. In early colonial Burma, long before it was officially called Myanmar, the Karen tribe, mainly consisting of farmers in the Irrwaddy and Salween Valleys, was considered a faithful servant of the British. However, after the British left Burma in 1948, many Karen villages were attacked and burned by the Myanmar army. Many Karen escaped to refugee camps in Thailand. There are some families of the Burmese Karen tribe that have now lived in Thailand for almost 300 years. Many have dual citizenship.

             Many Karen no longer practice this custom. But for those who continue to stretch their
necks, there are photographers, tourists, beauty contests, and other carnival events that make this practice a profitable choice. While refugees with long necks seem to be exploited without complaint, the choice is lucrative for tribes people who rely on tourism. }

သွ်င္

References: Cultural Encyclopedia of the Body [Two Volumes]
                     အေသးစိတ္ ဒီစာအုပ္ကို ဖတ္ခ်င္ရင္ pdf file ကို ဒီမွာ  ကလစ္ ႏွိပ္ၿပီးယူလို ့ရပါတယ္။
                           

           (  ဆက္ေရးဖို ့ခြန္အားမရိွေတာ့ဘူး…… အစ္ကိုဒင္းနစ္ ဆက္ေရးေပးရင္သိပ္ေကာင္းမွာပဲ…. သူဆို အတြင္းက်က်သိလိမ့္မယ္။ )

                 

မျမင္ရေသာ ေရခဲေတာင္ အပိုင္း (တိုက္တန္းနစ္ ဘာေၾကာင့္နစ္)


                                တိုက္တန္းနစ္သေဘၤာ ရုပ္ရွင္ကို လူတိုင္းလိုလိုၾကည့္ဖူးၾကပါသည္။ တိုက္တန္းနစ္သေဘၤာနစ္တာ ဘာေၾကာင့္ဆိုတာထက္ သရုပ္ေဆာင္ေတြေၾကာင့္ ရုပ္ရွင္က ပိုၿပီး  အရမ္းနာမည္ႀကီးခဲ့ပါတယ္။ အလြန္ႀကီးမားလွတဲ့  သေဘၤာႀကီး နစ္ခဲ့တာလည္း ၾကာလွပါၿပီ ။ ဒါေပမယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္ေလာက္က အခ်ိန္အထိ ကၽြန္မကလည္း ရုပ္ရွင္အျဖစ္ေလာက္သာ သိရိွခဲ့သည္ ပါပဲ။

                                မထင္မွတ္ပဲ မႏွစ္က ကၽြန္မတို ့စာထဲမွာ Organization Culture အေၾကာင္းကို သင္ရသည္။ အဲသည္မွာ အဖဲြ ့အစည္းေတြရဲ  ့Cultures အေၾကာင္း မထင္မွတ္ပဲ အဖဲြ ့အစည္းေတြကို ေရခဲေတာင္အျဖစ္ ရူျမင္ပံုကိုပါ Organization iceberg အေနနဲ ့သင္လိုက္ရပါတယ္။ အဖဲြ ့အစည္းေတြကို  အေပၚယံ ေရျပင္ထက္မွာ ျမင္ရတဲ့ ေရခဲေတာင္အေနနဲ ့ျမင္ရသလို ေအာက္ေျခေရေအာက္ပိုင္းမွာ ခဲေနတဲ့ အဆမတန္ ႀကီးမားတဲ့ ေရခဲေတာင္ႀကီးကလည္း အေပၚကေန မျမင္ႏိုင္ပဲ ေအာက္ေျခမွာ ထုနဲ ့ထည္နဲ ့တည္ရိွေနတာကို ပံုအတိုင္းျမင္ေတြ  ့ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
                            အလြန္ႀကီးမားတဲ့ တိုက္တန္းနစ္သေဘၤာနစ္တာဟာ ဒီလိုေအာက္ေျခက ႀကီးမားလွတဲ့ ေရခဲေတာင္ကို  အေပၚယံမွာ သေဘၤာကပၸတိန္ေတြက မျမင္ႏိုင္ခဲ့လို ့ျဖစ္ပါတယ္။ အေပၚယံမွာ အရွင္းသားျမင္ေနရတဲ့ ေရခဲေတာင္ေတြဟာ ေသးေသးေလးပါ။ ကပၸတိန္ေတြဟာ သေဘၤာနဲ ့ ႀကီးမားလွတဲ့ အျဖဴေရာင္ ေရခဲေတာင္ႀကီးကို တိုက္မိတုန္း ခ်က္ျခင္းေရွာင္ရွားဖို ့ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လမသာတဲ့ အဲဒီ ့ညမွာ သေဘၤာကေျပးေနတဲ့အရိွန္ Speed နဲ ့ေအာက္ေျခက ႀကီးမားလွတဲ့ေရခဲေတာင္ႀကီးကို ဘယ္လိုမွ တားဆီးလို ့မရႏိုင္ေတာ့ပဲ သေဘၤာႀကီးတစ္ခုလံုး နစ္ျမဳပ္ၿပီး လူေပါင္းေထာင္နဲ ့ခ်ီ အသက္ဆံုးရွံဳးခဲ့ပါတယ္။

                              အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ကုမၸဏီ အဖဲြ ့အစည္းေတြကို စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ရာမွာ ဒီလို အေပၚယံျမင္ႏိုင္တဲ့ ေရမ်က္ႏွာျပင္ထက္က ေရခဲေတာင္နဲ ့အလားတူတဲ့ အဖြဲ ့အစည္းေတြရဲ ့  Formal စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ အညီေတြနဲ ့ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဥပေဒေတြ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ……..တရား၀င္ ျမင္ေတြ ့ႏိုင္တဲ့ အရာေတြမ်ားစြာ ရိွပါတယ္။
                            ဒါေပမယ့္ ဒီလိုအေပၚယံ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းေတြလို ေဘာင္၀င္မွ ဆံုးျဖတ္လို ့မရတဲ့  ေအာက္ေျခက မျမင္ႏိုင္တဲ့ ေရခဲေတာင္နဲ ့ တူတဲ့ လူေတြရဲ ့အျပဳအမူ (Behaviours )ေတြ နဲ ့အမ်ားဆံုးဆိုင္တဲ့ လူေတြရဲ ့ခံယူခ်က္ေတြ ထင္ျမင္ခ်က္ေတြ ၊ပုန္းေအာင္းေနတဲ့ စိတ္သေဘာထားေတြဟာ အေပၚယံမွာ ထင္သာျမင္သာ မေတြ ့ရေပမယ့္ ေအာက္ေျခေရခဲေတာင္မွာ လံုး၀ကို ရိွေနပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အဖဲြ ့အစည္းေတြအေနနဲ ့ဒါေတြကိုပါ ထည့္မစဥ္းစားရင္ သေဘၤာနစ္သလို နစ္ျမဳပ္ႏိုင္ေၾကာင္း အဖဲြ ့အစည္းေတြကို ေျပာင္းလဲဖို ့ႀကိဳးစားရာမွာေရာ အဖဲြ ့အစည္းေတြရဲ ့Cultures ကိုေလ့လာရာမွာ ဒီလိုမ်ိဳး အေပၚယံမွာေရာ ေအာက္ေျခက မျမင္ႏိုင္တာေတြေရာ ထည့္ေပါင္းၿပီးစဥ္းစားမွသာလွ်င္ မေမွ်ာ္လင့္တဲ့အျဖစ္ဆိုးမ်ိဳးေတြကို ေရွာင္ရွားႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

သွ်င္

(ေရခဲေတာင္က ေရကလာတာ သူ ့ဘာသာအရည္ေပ်ာ္သြားမွာလို ့မစိုးရိမ္ပဲ ေနႏိုင္ရင ္အလြန္ေကာင္းပါလိမ့္မည္။ သဘာ၀တရားပဲကိုး……. သို ့ေပမယ့္ သေဘၤာႀကီးက မေနႏိုင္…….)